[ Pobierz całość w formacie PDF ]
1. Jak często zdarzają się przypadki dysleksji?
W literaturze światowej najczęściej podaje się, że jest ich od 10 do
15 procent. Jednak zestawienie wyników badań przeprowadzonych w
latach 1905-1972 w różnych krajach Europy i w Stanach Zjednoczo-
nych prezentuje znacznie szerszy zakres wyników od 0,1 do 30
procent. Najczęściej powtarzają się wyniki 2% i 10. Prawdopodobnie
dlatego, że cyfry te charakteryzują dwie grupy dzieci
dyslektycznych:
grupę dzieci z poważnymi trudnościami w czytaniu (tzw. ciężkie
przypadki), którą badacze w różnych krajach, a także Brytyjskie
Towarzystwo Dysleksji ocenia na 2-4 procent, oraz grupę dzieci z
trudnościami w nauce czytania o różnym stopniu tych trudności (także
21
Iżejsze przypadki), szacowaną na okolo 10-15 procent.
2. Czy badania nad częstością występowania specyficznych trud-
ności w czytaniu i pisaniu prowadzone były w Polsce?
Tak, prowadzone były w Gdańsku i w województwie gdańskim
przez zespół specjalistów Poradni Nerwic dla Dzieci (Marta Bogdano-
wicz - psycholog, Hanna Jaklewicz - psychiatra dziecięcy, Maria
Kulig
- pedagog Poradni Wychowawczo-Zawodowej w Malborku, Wirginia
Loebl - pedagog), a także w ramach prowadzonego przeze mnie
seminarium magisterskiego. W świetle przeprowadzonych badań, w
grupach reprezentatywnych dla populacji klas IV i klas "0" w
Gdańsku
oraz we wszystkich klasach czwartych dawnego powiatu Malbork
twierdzono, iż około 30 procent badanych zbiorowości stanowiły
dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu o różnym uwarunkowaniu.
Dzieci z dysleksją było 9-10 procent (klasy IV Gdańsk - 9,2
procent,
klasy IV wieś - 10,9 procent, klasy "0' Gdańsk -10 procent),
dysortogra-
fia występowała częściej 13 - 6 procent (klasy IV Gdańsk - 13,1
procent, klasy IV wieś - 16,7 procent), dysgrafia - 4 procent
(klasy IV
Gdańsk - 3,8 procent). W klasach "0" - 4,6 procent dzieci nie
tylko nie
opanowało umiejętności czytania ale nawet nie znało wielu liter.
37
3. Czy często trudności w czytaniu i pisaniu występowały jedno-
cześnie?
Najczęściej u uczniów klas czwartych (w mieście i na wsi) występu-
ją skojarzone trudnośi w czytaniu i poprawnym pisaniu (70 - 72
procent).Jednoczesne występowanie dysleksji, dysortografii i
dysgrafii
stwierdzono u 23 procent grupy dzieci ze specjalnymi
trudnościami w
czytaniu i pisaniu. W starszych klasach zaczynają dominować
trudno-
ści w poprawnym pisaniu, częstość przypadków dysleksji zmniejsza
się.
4. Jaka jest przyczyna rozbieżności wyników badań nad częstością
występowania dysleksji uzyskanych przez różnych badaczy?
Jednym z głównych powodów było stosowanie odmiennych kryte-
riów przy doborze grupy badanej, np. badano dzieci w różnym wieku.
Niektórzy badacze włączali do badań dzieci z inteligencją niższą niż
przeciętna, obejmując badaniami dzieci z tzw. szeroko rozumianej
normy. Nie było też jednolitego kryterium stopnia zaburzeń
czytania,
dlatego też badania mogły być prowadzone przy zastosowaniu bar-
dzo ostrych kryteriów selekcji, np. uzyskanie "ilorazu czytania"
w
tekście czytania o wartości 70 (lub poniżej) i wówczas o dysleksji
22
orzekano tylko w ciężkich przypadkach.
Autorzy nie dysponujący testami czytania (np. w Polsce) rozpozna-
wali dysleksję gdy występowała w znacznie łagodniejszej formie. I
tak
w Czechach i na Słowacji odsetek dysleksji ocenia się wg Próby
Czytania Z. Matejćka na 2 procent, lecz autor ten podaje, że jest
on
znacznie wyższy gdy wezmiemy pod uwagę przypadki o łagodnie-
szym nasileniu tych trudności. Także L. Schenk-Danzinger podaje, że
dzieci z poważniejszymi trudnościami w czytaniu jest 4 procent,
trudności zaś w mniejszym nasileniu występują u 18 procent dzieci w
wieku szkolnym.
O wynikach decydował też sposób doboru grupy, np. S. Plavec w
Jugosławii badał dzieci wskazane przez nauczyciela, jako zle
czytaja-
ce i piszące. Uważa on, że gdyby zbadano całą grupę reprezenta-
tywną, wyniki wzrosłyby o 2,5 procent.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]