[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Oddawajcie swe daniny,
Czo komu należy,
w. 260 Nie pomagaj wielkim panom – według pierwodruku; w rękopisie Grabowskiego: dumnym panom.
w. 274 uczeni – pod tym określeniem rozumiano nie tylko uczonych w dzisiejszym znaczeniu, ale wszelkich
działaczy kultury i oświaty, a przede wszystkim pisarzy. Słowa piosenki w tym już miały rewolucyjny charakter,
że głosiły pochwałę rozumu, kontynuację wielkiego dzieła podniesienia oświaty i kultury, w czym reakcyjne
władze targowickie, tępiące wszelkie postępowe osiągnięcia reformatorskie, widziały przejaw jakobinizmu i
niebezpiecznych tendencji przewrotnych.
w. 282 Chuda fara – uboga parafia; Miechodmuch myśli tu oczywiście o plebanii, którą reprezentuje i dla której
przymawia się o datki, płynące zwykle z okazji obrzędów kościelnych czy zbiórek przeprowadzanych z okazji
świąt Bożego Narodzenia czy Wielkanocy; akczypa – akcypa (z łac.), datek, który organista otrzymywał zwykle
z okazji obrzędów kościelnych.
w. 282 sztypa – stypa, uczta z okazji pogrzebu, urządzana dla uczestników obrzędów pogrzebowych; zwyczaj
niegdyś szeroko rozpowszechniony.
121
Proboszczowi dziesięciny,
Klesze na pacierze,
290 Organiście na przycynek
Jajec na Wielkanocz,
Parę kiełbasz, parę szynek,
A teraz dobranocz.
C h ó r o g ó l n y
Poczciwość, wierność, miłość i zgoda
295 Niechaj pod naszym dachem panuje,
Niech u nas nigdy przewrotna moda
Głów nie zawraca i serc nie psuje.
Niech to świat pozna, że gdzie prostota,
Tam jeszcze szczera zostaje cnota.
K o n i e c o p e r y
w. 288 dziesięcina – podatek na rzecz plebanii, który stanowiła dziesiąta część plonów gospodarstwa chłop-
skiego, poważny ciężar materialny obok niemałych, niezależnych od tego, obowiązków wobec pana. Jest to
wyjątkowy, lecz ważny rys życia dawnej wsi, który zatrzymał Bogusławski w swym optymistycznym obrazie
skierowanym ku lepszemu jutru.
122
[ Pobierz całość w formacie PDF ]