[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Zasygnalizowane zagadnienia omówimy w oddzielnych grupach tematycznych:
rozkrój ręczny,
rozkrój maszynowy (tradycyjny),
niekonwencjonalne techniki rozkroju.
Rozkrój ręczny dokonywany jest za pośrednictwem noża i szablonów. Przy rozkroju
ręcznym stosujemy te same zasady, systemy i metody jak przy rozkroju maszynowym.
Duży wpływ na jakość rozkroju ręcznego ma sposób trzymania noża i ustawienia jego
ostrza przy krawędzi szablonu. Ostrze noża należy ustawiać obok krawędzi szablonu
w położeniu prostopadłym do powierzchni rozkrawanego materiału. Zmiana kąta ustawienia
noża (rys. 22) powoduje, że powierzchnie boczne wycinanych elementów nie są prostopadłe
do ich powierzchni, a stan taki jest niedopuszczalny.
Rys. 22. Schemat ilustrujący nieprawidłowe trzymanie noża przy ręcznym wycinaniu elementów [9, s. 98]:
a) brzeg skośny – powierzchnia elementu od strony lica i mizdry większa od powierzchni szablonu,
b) brzeg skośny podcięty – powierzchnia elementu od strony mizdry mniejsza od powierzchni szablonu;
1 – wzornik, 2 – skóra, 3 – podkład
Ważnym parametrem ręcznego rozkroju jest wykrawanie elementów przy uzyciu
minimalnej ilości pociągnięć noża. Wymaga się, aby nawet skomplikowany kształt elementu
był wykrawany najwyżej dwoma pociągnięciami noża (rys. 23).
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
Rys. 23. Schemat ilustrujący wycinanie przyszwy beznoskowej i noska dwoma pociągnięciami noża [9, s. 99]:
P – początek rozkroju, K – koniec rozkroju, linie ciągłe – pierwsze pociągnięcia nożem,
linie przerywane – drugie pociągnięcia nożem.
Podczas rozkroju leżący na skórze wzornik (szablon) dociska się palcami lewej ręki,
która zasłania jeden z brzegów elementu. Od tego brzegu – stanowiącego znaczne
utrudnienie – rozpoczyna się cięcie. Jako punkt początkowy wybierze się róg wzornika lub
takie miejsce, które przy montażu będzie zakryte, na przykład przez naszyty element,
zaćwiekowany brzeg cholewki itp. Rozpoczynając cięcia krojczy podprowadza prawą rękę
pod lewą, przy czym punkt ciężkości palców lewej ręki naciskających wzornik przenosi się na
brzeg nie zakryty łokciem. Tak ułożona lewa ręka nie przeszkadza przy rozkroju i nie zasłania
linii krojenia.
Przy drugim cięciu łokieć lewej ręki łącznie z dłonią opuszcza się na wzornik, a krojczy
przenosi nóż do początkowego punktu pierwszego cięcia i przeciąga go po brzegu
pozostałych części wzornika aż do punktu końcowego pierwszego cięcia, wówczas lewy
łokieć lekko się podnosi. Wykrawanie dwoma pociągnięciami – jak już sygnalizowano – jest
możliwe przy dowolnym kształcie wzorników. Są jednak sytuacje kiedy zachodzi
konieczność odstąpienia od tych zasad, ale pamiętajmy, że zawsze wycinanie rozpoczynamy
od miejsca trudno dostępnego.
Rozkrój maszynowy (tradycyjny) dokonuje się na maszynach zwanych potocznie
wycinarkami, które najczęściej skonstruowane są jako ramienne lub mostowe. Wcześniej były
to wycinarki mechaniczne, które ze względów bezpieczeństwa wycofano. Wadą tych
wycinarek było samoczynne opadanie ramienia, młota lub talerza. To było przyczyną wielu
wypadków. Obecnie stosuje się wycinarki hydrauliczne. Są one nie tylko bezpieczniejsze ale
także mają większą siłę uderzeniową.
Wielkość przenoszonej siły uderzeniowej powinna być dostosowana do rodzaju
rozkrawanych materiałów. Przy wycinaniu skór miękkich stosuje się wycinarki lżejszej
konstrukcji z siłą nacisku rzędu 50 do 150 kN. Do rozkroju skór twardych i materiałów na
zakładki o większej sile uderzenia, która wynosi od 120 do 200 kN. Największą siłę
uderzeniową mają wycinarki mostowe stosowane do rozkroju wielowarstwowego materiałów
włókienniczych.
Wycinarki ramienne do skór miękkich (rys. 24) to najliczniejsza grupa maszyn
stosowanych przy rozkroju skór wierzchnich i podszewkowych, ale także do tworzyw
skóropodobnych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
Rys. 24. Schemat wycinarki hydraulicznej jednoramiennej [3, s. 166]: 1 – kloc drewniany, 2 – ramię
uderzeniowe, 3 – kolumna, 4 – przycisk do włączania silnika, 5 – przycisk do włączania silnika elektrycznego,
6 – dźwignia do hydraulicznego sterowania ramieniem uderzeniowym, 7 – przycisk wymuszający uruchomienie
ramienia oburącz z przyciskiem 11, 8 – przycisk umożliwiający zmianę siły uderzeniowej ramienia (na przykład
ze 100 kN na 180 kN i odwrotnie), 9 – pokrętło do ręcznej regulacji uniesienia ramienia, 10 – regulator
zaopatrzony w skalę do nastawienia skoku ramienia (na przykład od 5 do 10 mm), 11 – drążek (przycisk) do
ręcznego sterowania ramieniem uderzeniowym.
Przed rozpoczęciem pracy na maszynie hydraulicznej należy włączyć silnik elektryczny
i pozostawić go na biegu jałowym przez 2 ÷ 3 minuty, aby było można sprawdzić
[ Pobierz całość w formacie PDF ]